Για την προώθηση διαφανών και δεοντολογικών συναλλαγών με τις ομάδες συμφερόντων, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ θέτουν ορισμένες προϋποθέσεις όσον αφορά την αλληλεπίδρασή τους με αυτές.
Η αρχή της αιρεσιμότητας ορίζεται στη διοργανική συμφωνία για ένα Μητρώο Διαφάνειας.
Κάθε θεσμικό όργανο εφαρμόζει την αρχή αυτή λαμβάνοντας ένα από τα δύο είδη επιμέρους αποφάσεων:
- Μέτρα αιρεσιμότητας — βάσει των οποίων για την άσκηση ορισμένων δραστηριοτήτων των εκπροσώπων ομάδων συμφερόντων απαιτείται η εγγραφή τους στο Μητρώο Διαφάνειας.
- Συμπληρωματικά μέτρα διαφάνειας — τα οποία ενθαρρύνουν περαιτέρω την εγγραφή και ενισχύουν τη διαφάνεια.
Όλα τα μέτρα αιρεσιμότητας και τα συμπληρωματικά μέτρα διαφάνειας που θεσπίζονται από τα τρία κύρια θεσμικά όργανα της ΕΕ (Επιτροπή, Συμβούλιο και Κοινοβούλιο) δημοσιεύονται παρακάτω.
Ενδέχεται, επίσης, να περιλαμβάνονται μέτρα άλλων θεσμικών οργάνων της ΕΕ και χωρών της ΕΕ (που καλύπτουν τις επαφές εκπροσώπων ομάδων συμφερόντων με τις μόνιμες αντιπροσωπείες τους στην ΕΕ).
Η Γραμματεία έχει εκδώσει κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 11 της διοργανικής συμφωνίας για τη διευκόλυνση της έγκρισης μέτρων από άλλα θεσμικά και λοιπά όργανα της ΕΕ που συνδέονται με το Μητρώο Διαφάνειας.
Οι αποφάσεις που επισημαίνονται με * αποτελούν μέτρα αιρεσιμότητας (πράγμα που σημαίνει ότι απαιτείται προηγούμενη εγγραφή).
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο:
Οικονομικά συμφέροντα των βουλευτών και Μητρώο Διαφάνειας — Κανόνες σχετικά με τις συνεδριάσεις και τη δημοσίευση των συνεδριάσεων — Παράρτημα I (Κώδικας δεοντολογίας για τους βουλευτές) άρθρο 7 παράγραφος 1
Απόφαση του Προεδρείου, της 17ης Απριλίου 2023, σχετικά με πρώην βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.*
Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
Άρθρο 7 της απόφασης C(2018)0700 της Επιτροπής περί κώδικα δεοντολογίας για τα μέλη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και σημείο V των μεθόδων εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής*
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο:
Οικονομικά συμφέροντα των βουλευτών και Μητρώο Διαφάνειας — Κανόνες σχετικά με τις συνεδριάσεις και τη δημοσίευση των συνεδριάσεων —Παράρτημα I (Κώδικας δεοντολογίας για τους βουλευτές) άρθρο 7 παράγραφος 2 στοιχείο α)
Νομοθετικό αποτύπωμα — Παράρτημα Ι (Κώδικας δεοντολογίας για τους βουλευτές) άρθρο 8
Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
Απόφαση 2014/838/ΕΕ, Ευρατόμ της Επιτροπής, της 25ης Νοεμβρίου 2014, για τη δημοσίευση πληροφοριών σχετικά με τις συνεδριάσεις μεταξύ γενικών διευθυντών της Επιτροπής και οργανώσεων ή αυτοαπασχολούμενων ατόμων
Απόφαση 2014/839/ΕΕ, Ευρατόμ της Επιτροπής, της 25ης Νοεμβρίου 2014, για τη δημοσίευση πληροφοριών σχετικά με τις συνεδριάσεις μεταξύ μελών της Επιτροπής και οργανώσεων ή αυτοαπασχολούμενων ατόμων
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο:
Οδηγός σχετικά με τις υποχρεώσεις των μονίμων και λοιπών υπαλλήλων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου — Κώδικας συμπεριφοράς που εγκρίθηκε από το Προεδρείο στις 7 Ιουλίου 2008
Συμβούλιο της ΕΕ:
Άρθρο 3 της απόφασης του Συμβουλίου σχετικά με τη ρύθμιση των επαφών μεταξύ της Γενικής Γραμματείας του Συμβουλίου και εκπροσώπων συμφερόντων*
Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
Σημείο V των μεθόδων εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής*
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο:
Νέοι κανόνες που διέπουν τη συμμετοχή εκπροσώπων συμφερόντων σε εκδηλώσεις που διεξάγονται στους χώρους του Κοινοβουλίου — Απόφαση του Προεδρείου της 12ης Ιουνίου 2023*
Διακομματικές ομάδες και ανεπίσημες ομάδες — άρθρα 35 και 36 του Κανονισμού του Κοινοβουλίου.*
Συμβούλιο της ΕΕ:
Άρθρα 4 και 5 της απόφασης του Συμβουλίου σχετικά με τη ρύθμιση των επαφών μεταξύ της Γενικής Γραμματείας του Συμβουλίου και των εκπροσώπων συμφερόντων*
Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
Άρθρο 8 της απόφασης C(2016)3301 της Επιτροπής για τη θέσπιση οριζόντιων κανόνων σχετικά με τη δημιουργία και τη λειτουργία των ομάδων εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής*
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο:
Κοινοποιήσεις σχετικά με τις δραστηριότητες των κοινοβουλευτικών επιτροπών μέσω του Μητρώου — Απόφαση του Προεδρείου της 4ης Ιουλίου 2016
Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
Δημόσιες διαβουλεύσεις: Κοινοποιήσεις σχετικά με διαβουλεύσεις και χάρτες πορείας σε συγκεκριμένους τομείς συμφερόντων. Κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη βελτίωση της νομοθεσίας.
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο:
Πρόσβαση στο Κοινοβούλιο — Άρθρο 126 του Κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου*
Συμβούλιο της ΕΕ:
Άρθρο 6 της απόφασης του Συμβουλίου σχετικά με τη ρύθμιση των επαφών μεταξύ της Γενικής Γραμματείας του Συμβουλίου και των εκπροσώπων συμφερόντων*
Τα ακόλουθα μέτρα αιρεσιμότητας και συμπληρωματικά μέτρα διαφάνειας έχουν κοινοποιηθεί στο διοικητικό συμβούλιο (οι αποφάσεις που επισημαίνονται με * αποτελούν μέτρα αιρεσιμότητας για τα οποία απαιτείται προηγούμενη εγγραφή):
Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή — Μέτρα διαφάνειας
Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών — Μέτρα διαφάνειας
Πολιτική δήλωση των κρατών μελών σχετικά με την έγκριση της διοργανικής συμφωνίας για ένα υποχρεωτικό Μητρώο Διαφάνειας (υπογράφηκε από όλα τα κράτη μέλη)*.
Συμμετοχή του Βελγίου στο Μητρώο Διαφάνειας*:
Στις 26 Ιανουαρίου 2024 το Βέλγιο αποφάσισε τη συμμετοχή του στο υποχρεωτικό Μητρώο Διαφάνειας που θεσπίστηκε με τη διοργανική συμφωνία, της 20ής Μαΐου 2021, μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η συμμετοχή περιλαμβάνει δύο μέτρα:
- την υποχρέωση του μόνιμου αντιπροσώπου και του αναπληρωτή μόνιμου αντιπροσώπου να συναντώνται μόνο με εγγεγραμμένα ενδιαφερόμενα μέρη·
- τη δημοσίευση των καταλόγων των συναντήσεων του μόνιμου αντιπροσώπου και του αναπληρωτή μόνιμου αντιπροσώπου.
Η απόφαση αυτή κοινοποιήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2024 και θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιουλίου 2024.