Het transparantieregister is een databank van "belangenvertegenwoordigers" (organisaties, verenigingen, groepen en zelfstandigen) die activiteiten uitvoeren om invloed uit te oefenen op het EU-beleid en het besluitvormingsproces.
Het moet de bevolking duidelijk maken welke belangen op EU-niveau worden behartigd, door wie en namens wie, en welke middelen aan dergelijke activiteiten worden besteed (financiële steun, donaties, sponsoring enz.). Wat omvat het register concreet?
- Een openbare website waarop belangenvertegenwoordigers actuele informatie over hun activiteiten op EU-niveau registreren
- Een gedragscode voor de interactie tussen belangenvertegenwoordigers en de EU-instellingen
- Een klachtenmechanisme om iedereen in staat te stellen een administratief onderzoek te laten instellen naar vermoede gevallen waarin ingeschreven belangenvertegenwoordigers de code niet hebben nageleefd.
Een open dialoog
Het Europees Parlement, de Raad van de Europese Unie en de Europese Commissie zijn open en transparant in hun regelmatige dialoog met belangenvertegenwoordigers en het maatschappelijk middenveld.
Deze EU-instellingen onderhouden contacten met allerlei organisaties en groepen die bepaalde belangen behartigen. Dit is een legitiem en noodzakelijk onderdeel van het besluitvormingsproces om te verzekeren dat het EU-beleid aan de echte noden van de samenleving tegemoetkomt.
Dit proces moet echter openlijk zijn, zodat de overheid goed toezicht kan houden en de EU-instellingen verantwoording afleggen aan de Europese burgers.
Hoe opener het proces, hoe makkelijker het is om te garanderen dat er een evenwichtige afweging plaatsvindt van alle belangen, dat niemand onder druk wordt gezet en dat besluitvormers en informatie voor iedereen even toegankelijk zijn.
De regels en beginselen voor het register zijn vastgelegd in een interinstitutioneel akkoord tussen het Parlement, de Raad en de Commissie.